บ่อยครั้งที่คุณพ่อคุณแม่ต้องเผชิญกับปัญหาลูกไม่ยอมกินผัก และไม่รู้ว่าจะหาทางออกกับเรื่องนี้อย่างไร 

 

เมื่อลูกอายุ 6 เดือนก็ถึงเวลาที่คุณพ่อคุณแม่จะเริ่มฝึกให้ลูกกินอาหารทดแทนนม โดยในช่วงแรก ควรเริ่มจากให้ลูกกินอาหารที่ทำให้แพ้ได้น้อย เช่น ข้าวครูดหรือข้าวตุ๋น แต่เมื่อลูกกินข้าวตุ๋นได้แล้ว ขั้นต่อไปก็ฝึกให้กินผักและผลไม้สด  ซึ่งบ่อยครั้งมักเริ่มจากการกินกล้วยน้ำว้าครูด เพราะเป็นผลไม้ที่หาได้ง่าย ราคาไม่แพง (แม้ว่าในยุคปี พ.ศ. 2559 จะประสบปัญหากล้วยมีผลผลิตน้อยและราคาแพง)  แต่ก็มีหลายความเห็นแนะนำว่าควรเริ่มฝึกจากผักก่อน เพราะผลไม้มักมีรสหวานและอาจทำให้ลูกปฏิเสธผักที่มีรสชาติสู้ผลไม้ไม่ได้

 

• ผักประเภทแรกๆ ที่ฝึกให้เด็กกิน ควรเป็นผักที่มีรสหวาน (ของผัก) คือ ผักชนิดที่กินหัว หรือราก เช่น มันฝรั่ง แครอต มันเทศ ซึ่งเวลานำผักกลุ่มนี้มาบดให้ลูกกิน ก็มีเนื้อละเอียดกินง่าย

 

• จากนั้นจึงเริ่มฝึกให้กินผักประเภทที่ 2  คือ ฟักทอง ฟักเขียว น้ำเต้า แตงกวา

 

• แล้วค่อยเริ่มผักใบที่รสชาติดี กินง่าย เช่น ตำลึง ผักบุ้ง หรือผักใบเขียวอื่นๆ

 

1.    ควรเตรียมอาหารเองทุกครั้ง เพื่อให้ลูกได้กินอาหารที่มีรสชาติอร่อย ในขณะเดียวกันยังได้รับสารอาหารอย่างเต็มที่  ไม่ควรปรุงอาหารครั้งละมากๆ แล้วนำมาป้อนลูกภายหลังหรือป้อนด้วยอาหารสำเร็จรูป

 

2.    ควรเลือกผักตามฤดูกาลมาประกอบอาหารให้ลูก เพื่อให้ผักมีรสชาติดีและมีสารอาหาร

 

3.    ควรล้างและขัดถูผักให้สะอาด ปอกเปลือก แกะเมล็ด แล้วจึงบดให้ลูกกิน

 

4.    อาจปรุงผักด้วยการนึ่ง ต้ม หรือย่าง และอาจทำน้ำผักเพื่อเติมลงในอาหารบดสำหรับทารก

 

5.    ซื้อผักที่มีสีแตกต่างกัน เพื่อให้ลูกได้รับสารอาหารหลากหลายและครบถ้วน

 

6.    ป้อนลูกด้วยอาหารที่มีรสชาติและผิวสัมผัสหลากหลาย เพื่อให้ลูกคุ้นเคยกับอาหารที่มีรสชาติแตกต่างกัน

 

7.    อาจผสมผักกับผลไม้เข้าด้วยกัน เพื่อให้เกิดรสชาติแปลกใหม่ เพราะลูกอาจชอบและกินง่ายขึ้น เช่น ผสมมันเทศหรือมันฝรั่งบดกับแอปเปิ้ลบด

 

8.    เวลาฝึกควรให้ลูกกินผักทีละอย่าง จะได้สังเกตว่าเขาแพ้หรือไม่และแพ้ผักชนิดไหน โดยควรใช้หลักกิน 4 วัน นั่นคือ ป้อนอาหารชนิดเดิมหรือผักชนิดเดิมติดต่อกัน 4 วัน หากลูกไม่มีอาการแพ้ จึงเริ่มป้อนผักชนิดอื่นได้

 

9.    เริ่มต้นให้ลูกกินผักครั้งละ 1 ช้อนชา แล้วค่อยๆ เพิ่มเป็น 2 – 4 ช้อน วันละ 2 มื้อ ทั้งนี้ัขึ้น กับความอยากอาหารของลูก

 

10.    มะเขือเทศค่อนข้างมีความเป็นกรดสูง แนะนำให้เริ่มเมื่อลูกอายุ 1 ขวบ และถ้าไม่มีประวัติแพ้มะเขือเทศในครอบครัวอาจเริ่มได้ก่อน 1 ขวบ

 

นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยพบว่าหากคุณแม่อยากให้ลูกไม่ปฏิเสธการกินผัก ก็ควรกินผักให้หลากหลายขณะตั้งครรภ์ เพราะต่อมรับรสชาติของทารกในครรภ์จะถูกพัฒนาขึ้นจากการกลืนน้ำคร่ำที่มีรสชาติของผักที่คุณแม่กินค่ะ#

 

 

คอลัมน์: expert baby  นิตยสารรักลูก ฉบับเดือน พ.ย. 59

เรื่อง : พญ.นลินี เชื้อวณิชชากร กุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการและพฤติกรรม